[:al]
Për keqkuptimet e krijuara kohëve të fundit lidhur me letrën e BFI dërguar Qeverisë së RMV
Siç është i njoftuar opinioni, para disa ditësh Bashkësia Fetare Islame në Republikën e Maqedonisë së Veriut (më tej: BFI) iu drejtua Qeverisë së RMV përmes një letre në të cilën qartë e shpreh pakënaqësinë e vet nga mënyra se si trajtohet institucioni i vetëm në vend që përkujdeset për zhvillimin e jetës fetare të besimtarëve myslimanë.
Në fakt, BFI në letrën e vet e përkujton Qeverinë aktuale të RMV se vërejtjet dhe pakënaqësitë e saj, të cilat në mënyrë të vazhdueshme po i shpreh një kohë të gjatë, pa marrë parasysh përbërjen politike të qeverive të cilat e udhëheqin vendin, mbeten të njëjtat.
Po theksojmë se kjo nuk është hera e parë që ne po i drejtohemi Qeverisë së Kryeministrit Zaev, që do të thotë se edhe Kryeministri, edhe anëtarët e Qeverisë së tij, janë të njoftuar me problemet të cilat BFI po insiston t’i zgjidhë. Mjerisht, edhe sot, kur po bëhen dy vjet nga formimi i Qeverisë aktuale, BFI nuk ka ndonjë përgjigje konkrete, e lëre më realizim të ndonjë kërkese.
Pakënaqësitë tona nuk janë të trilluara, nuk janë artificiale dhe nuk janë fryt i ndonjë komploti me qëllim të “shantazhimit” të kujtdo qoftë, e më së paku të Qeverisë. E kundërta, pakënaqësia jonë buron nga jogatishmëria të zgjidhen problemet të cilat janë esenciale për funksionimin e BFI.
Po, është e vërtetë që ne po ndihemi të diskriminuar në mënyrë drastike nga realizimi i procesit të denacionalizimit, përmes të cilit ne nuk arritëm të rikthejmë as pjesën më të vogël të pronave tona për të cilat jemi të obliguar të përkujdesemi përpara Zotit dhe besimtarëve myslimanë e të cilat na takojnë edhe me ligjet e RMV. Ato prona janë vakëfe dhe janë lënë si amanet nga gjenerata të ndryshme myslimanësh që të shfrytëzohen për qëllime shumë fisnike, siç janë funksionimi dhe organizimi më i suksesshëm i jetës fetare, si edhe ndihma për institucionet arsimore në suaza të BFI.
Pengesat në të cilat ne po hasim tani e tri dekada, në përpjekjet tona që besimtarëve myslimanë t’ua kthejmë atë që iu takon, jo rrallëherë në të kaluarën kishin motive nacionaliste, jotolerante, diskriminuese dhe islamofobe. Premtimet boshe se do të zgjidhen problemet, të cilat të gjithë po shohim se nuk po zgjidhen, e kaluan kufirin e durimit tonë.
BFI është thellësisht e ofenduar nga kualifikimi se letra të cilën e kemi dërguar qenka një “shantazh”, andaj po themi:
Jo zotërinj, të tjerë janë ata që shantazhojnë; në kodin tonë të sjelljes nuk frymojnë shantazhi dhe kërcënimi. Ne orientohemi nga rregullat e shenjta islame dhe përpiqemi të kultivojmë dialogun dhe tolerancën, bashkëjetesën dhe respektimin e ligjit dhe të drejtësisë; ne po përpiqemi dhe në vazhdimësi po dëshmojmë se jemi ithtarë të progresit të këtij vendi dhe të njerëzve që jetojnë këtu. Tekefundit, opinioni e di mirë se cila ishte Bashkësia Fetare që në këtë shtet u angazhua më shumë dhe në mënyrë më të sinqertë për jetësimin e vlerave euro-atlantike, kush apelonte në vazhdimësi te pjesëtarët e vet që të respektohet dhe kultivohen bashkëjetesa dhe mirëkuptimi i ndërsjellë, kush reagonte ndaj çdo lloji të dhunës dhe ekstremizmit që do të mund të përfshinte edhe Maqedoninë.
Dhe, pikërisht për shkak të qëndrimit tonë dashamirës ndaj shtetit dhe ndaj stabilitetit të tij, ndaj zhvillimit të demokracisë, pikërisht për shkak të angazhimit tonë në drejtim të qetësimit të tensioneve dhe të tejkalimit të mosmarrëveshjeve, ne jemi të obliguar të informojmë pjesëtarët e Islamit se përpjekjet tona të përbashkëta në drejtim të eliminimit të padrejtësive shumëvjeçare, mjerisht, nuk po japin fryt.
Qëndrimi i këtillë i BFI nuk do të duhej të konsiderohet shantazh, sepse ai, në fakt, është thirrje për tejkalim të problemeve të grumbulluara ndër vite. Ne, të ballafaquar padrejtësisht me një sërë problemesh, mendojmë se:
– Përvetësimi i pronës së huaj paraqet grabitje!
– Qëndrimi selektiv ndaj Bashkësive Fetare, kur është në pyetje kthimi i pronave të nacionalizuara dhe të dhuruarit e objekteve dhe trojeve atraktive Bashkësive të caktuara Fetare, është diskriminim!
Po i përkujtojmë me këtë rast problemet e Jeni-Xhamisë në Manastir, si edhe situatën në f. Llazhec, ku qe 100 vjet nuk lejohet ndërtimi i xhamisë, anipse fshati është multinacional dhe multikonfesional, me numër të barabartë myslimanësh dhe të krishterësh dhe në fshat funksionojnë dy kisha. Për rastin e Llazhecit, mes tjerash, është informuar edhe Organizata e KB, e cila dërgoi një zyrtar të vetë për të inspektuar situatën dhe e cila rekomandoi që problemi gjithsesi të tejkalohet. Po ashtu, po përkujtojmë se BFI, jo fort moti, në Ohër i humbi pa kurrfarë kompensimi dy xhami të vjetra – atë të Imaretit dhe atë të Haxhi Kasamit, të cilat u rrënuan në mënyrën më vandale, me dinamit. Në Ohër, për momentin ekziston vetëm Xhamia e Ali Pashës, por edhe rikonstruktimi i saj po has në probleme të paimagjinueshme. Problem të theksuar ka edhe Xhamia e Hysamedin Pashës në Shtip, e cila i është shitur eparkisë së KOM-it nga ana e Ministrisë së Financave, me ç’rast kishte përpjekje që Xhamia të shndërrohet në kishë. Të gjitha këto ne po i përjetojmë si tregues të qartë të islamofobisë!
Dhe, po. Ne jemi tërësisht të vetëdijshëm se Maqedonia është shtet shekullar dhe, andaj, po sillemi sipas parimeve të një shteti të tillë. Por, po theksojmë se, ta zëmë, ndihma financiare e shtetit ndaj Bashkësive Fetare nuk e dëmton fare shekullarizmin dhe një rregull i këtillë ekziston në shumë shtete të Ballkanit dhe të Evropës, anipse edhe ato janë shtete shekullare. Duket se në atë drejtim Maqedonia është model i një shekullarizmi të veçantë. Por, sidoqoftë, ne s’duam dhe s’ kërkojmë nga shteti, të cilin e ndjejmë si shtet tonin, asgjë më shumë nga ato që ua mundëson të tjerëve, por edhe nuk pranojmë asgjë më pak. Nëse esenca e shekullarizmit qenkan barazia dhe drejtësia, me theks të veçantë mbi të drejtat dhe liritë e njeriut, ne e kërkojmë atë barazi dhe atë drejtësi. Dhe, kërkojmë respektin që e meritojmë, kërkojmë balancë, kërkojmë rregulla dhe nuk duam të ulim kokën përpara padrejtësive.
A quhet shantazh një gjë e këtillë?!
Jemi të bindur që jo dhe dëshmi për këtë është toleranca, miqësia, dialogu dhe bashkëjetesa që mbeten parim dhe angazhim i ynë.
Rrjedhimisht, BFI u apelon organeve shtetërore gjegjëse që të nisim një dialog konstruktiv, efektiv dhe të sinqertë, pa premtime boshe. Apelojmë që menjëherë, pa e zgjatur, të heqim drynin nga problemet e grumbulluara.
Departamenti për Marrëdhënie me Opinionin i BFI në RMV
__________________________________________________________________________
За недоразбирањата настанати во последно време околу писмото упатено од ИВЗ до Владата на РСМ:
Како што е запознаена јавноста, пред некој ден ИВЗ се обрати до Владата на Република Северна Македонија преку еден допис со кој што јасно го изрази своето незадоволство од начинот на кој што се третира единствената институција во земјата што се грижи за верскиот живот на муслиманските верници.
Имено, ИВЗ со своето писмо ја потсети актуелната Влада на РСМ дека нејзините забелешки и несогласувања кои што континуирано ги изнесува веќе по долго време, без оглед на политичкиот состав на владите што управувале со земјата, остануваат истите.
Напоменуваме дека оваа наше обраќање до Владата на Премиерот Заев не е прво, што значи дека и Премиерот, и членовите на неговата влада се детално запознаени со проблемите што ИВЗ инсистира да бидат решени. За жал, и денес кога веќе изминува втората година на функционирањето на таканаречената Реформска Влада, ИВЗ нема конкретен одговор, а камоли реализација на било кое свое барање.
Нашето незадоволство и нашите барања не се измислени, не се вештачки и не се плод на некојаси урота со цел да се “уцени“ било кој, а најмалку Владата. Напротив, нашето незадоволство произлегува од неспремноста на надлежните органи во државава да се решат проблемите кои што се суштествени за функционирањето на ИВЗ.
Да, точно е дека ние се чувствуваме драстично дискриминирани во процесот на денационализација преку кој што не успеавме да го вратиме во наша сопственост ниту нај малиот дел на вакуфскиот имот кој што сме задолжени да го управуваме и пред Бога и пред муслиманските верници, а ни припаѓа и соодветно законите на РСМ. Тој вакуфски имот е оставен како наследство од минатите генерации муслимани со цел да се искористи за својата единствена и крајно благородна цел што подразбира по успешно функционирање и организирање на верскиот живот, како и помагање на образовните институции во склоп на ИВЗ. Пречките на кои што веќе триесетина години наидуваме во обидот на исламските верници да им го вратиме тоа што им припаѓа, не ретко во минатото беа поставувани од чисто националистички, нетолерантни, дискриминаторски и дури исламофобични мотиви. Играњето топло-ладно и празните ветувања дека ќе се решат проблемите кои што гледаме сите дека не се решаваат, ја минаа границата на нашето трпение.
ИВЗ е вџашена и длабоко навредена од квалификацијата дека писмото што го упативме претставувало уцена. И затоа, велиме :
Не господа, други се тие што уценуваат, во нашиот код на однесување не живеат уцената и заканата . Ние се управуваме од светите исламски прописи и се трудиме да ги негуваме дијалогот и толеранцијата, соживотот и почитувањето на законот и правото и правдината, ние се трудиме и постојано докажуваме дека сме животно заинтересирани за прогресот на оваа земја и на нејзините луѓе. Впрочем, јавноста точно знае која беше верската заедница што во оваа држава најмногу и нај искрено се произнесуваше за евроатлантските вредности, кој апелираше постојано до своите припадници за почитување на принципот на соживот и меѓусебно разбирање, кој предупредуваше, реагираше и се бореше против секој вид екстремизам што би можел да ја загрози земјава.
И,токму поради нашиот добронамерен допринос кон државата и нејзината стабилност, кон развојот на демократијата, токму поради нашата ангажираност во правец на смирување на тензиите и надминувањето на недоразбирањата, ние сме должни да ги информираме припадниците на Исламот дека нашите заеднички напори во правец на исправањето на повеќедеценијските неправди, за жал, не вродуваат со плод.
Таа констатација и таквиот став на ИВЗ не би смеел да се доживува како “уцена“, бидејќи тоа е повик за надминување на проблеми наталожени со години. Ние, неправедно соочени со низа проблеми, мислиме дека:
– Одземањето на туѓиот имот е грабеж !
– Селективниот однос кон верските заедници кога е во прашање враќањето на национализираниот имот и дарувањето на одредени верски заедници со атрактивни објекти и парцели е дискриминација!
– Подсетуваме на проблемите на Јени џамијата во Битола , како и на ситуацијата во с. Лажец каде што преку сто години не се дозволува градење на џамија иако селото е мултиетничко и мултиконфесионално со подеднаков број христијани и муслимани, а има две цркви. За џамијата во Лажец, патем речено, беа информирани дури и ОН од каде што испратија представник да се увери во постоечките проблеми, порачувајќи при тоа дека проблемот мора да се реши. Исто така подсетуваме дека ИВЗ ги загуби многу вредните стари џамии Имарет и Хаџи Касам во Охрид кои беа срушени на нај вандалски начин, со динамит, а без никакво обештетување. Во Охрид моментално постои само Али Паша џамијата, но и нејзината реконструкција наидува на, за нас, несфатливи пречки. Изразен и многу чуден проблем има Хусамедин Паша џамијата во Штип која што и е продадена на епархијата на МПЦ од страна на Минстерството за Финансии, а имаше и обид таа да се претвори во црква.
Сето тоа ние го доживуваме како јасен показател на исламофобија и исламофобичност !
И, да. Ние сме сосема свесни дека Македонија е секуларна држава, и се однесуваме според принципите на таквата држава. Напоменуваме дека финансијската помош на државата за
верските заедници не му наштетува на секуларизмот и таква практика е присутна во многу балкански и европски држави кои што исто така се секуларни. Во тој поглед, Македонија негува очигледно посебен модел на секуларизам. Но, во секој случај,ние не сакаме и не бараме од државата што ја чувствуваме за наша ништо повеќе од тоа што им го овозможува на другите, но не прифаќаме ништо помалку.Ако основата на секуларизмот се еднаквоста и правдата со изразен акцент на човечките права и слободи, таа еднаквост и правда ги бараме. И, го бараме почитувањето што го заслужуваме, бараме баланс, бараме правила, и не сакаме да ја наведнуваме главата пред неправдата.
Уцена ли е тоа ?!
Убедени сме дека не е, а потврда за тоа е толеранцијата, пријателството, дијалогот и соживотот кои што остануваат наш принцип и наша заложба.
Следствено на сето што го кажавме, ИВЗ апелира до државните органи да поведеме конструктивен, ефективен и искрен диалог, без празни ветувања. Повикуваме веднаш, без одлагање да ги откочиме наталожените проблеми.
Секторот за односи со јавноста при ИВЗ
ON THE RECENT MISUNDERSTANDINGS WITH REGARD TO THE LETTER SENT BY THE ISLAMIC RELIGIOUS COMMUNITY TO THE GOVERNMENT OF THE REPUBLIC OF NORTH MACEDONIA
As the general public knows, just few days ago the Islamic Religious Community appealed to the Government of the Republic of North Macedonia by sending a letter to the Government. In the letter, the Islamic Religious Community clearly expressed its dissatisfaction with the manner it is treated by the state as the only institution in the country that takes care of the religious life of Moslems. Namely, the Islamic Religious Community, in its letter, reminded the current Government of the Republic of North Macedonia that the remarks and disagreements expressed by the Islamic Religious Community continuously for a longer period, regardless of the political composition of the governments that have ruled the country, remain the same. Let us recall that our appeal to the Government of Prime Minister Zaev is not the first one; this means that the Prime Minister and the Government Ministers have been informed in detail about the problems that the Islamic Religious Community has insisted to be solved as such. Regrettably, even today when the second year of the rule of the so-called reform-led Government is finishing, the Islamic Religious Community has not received any concrete reply or even implementation of any of its requests. Our dissatisfaction and our requests have not been made up; they are not artificial and are not the outcome of some kind of conspiracy in order to “blackmail” anybody, least the Government. On the contrary, our dissatisfaction comes out from the unwillingness of the competent authorities to solve the problems that are essential for the functioning of the Islamic Religious Community. Yes, it is true that we feel drastically discriminated by the denationalization process; in context of this process, we have not been able to return back into our ownership even the smallest part of the former waqf property belonging to the local mosques and local Islamic communities; a property that we are obliged to manage before God and before the Moslems; a property that also belongs to us according to the valid laws of the Republic of North Macedonia. This waqf property has been left as heritage and donation from the past generations of Moslems in order to be used for its unique and very noble purpose, which implies better functioning and organizing of the religious life, as well as helping education institutions that are part of the Islamic Religious Community. The obstacles that we have faced in the last thirty years, in our attempts to return to the Muslims what rightfully belongs to them, very often in the past were imposed in context of clearly nationalistic, intolerable, discriminating and even Islamophobic motives. Playing games and empty promises that our problems would be solved, which as we can see are not being solved, have gone beyond the limits our patience. The Islamic Religious Community is appalled and deeply insulted by the qualification that the letter we have sent represents blackmail. Hence, we do say now: This is not true, gentlemen; others do the blackmailing; in our code of conduct, there is no room for blackmail and threat. We are guided by the holy Islamic principles and we make efforts to foster dialog and tolerance, living together, and respect of law, regulations, and justice; we strive and constantly prove that we are vitally interested in the progress of this country and its citizens. Indeed, the general public exactly knows what religious community in this country has pronounced itself most vocally and most sincerely in favor of the Euro-Atlantic values; who was the one constantly appealing to its members to respect the principle of living together and mutual understanding; who was the one warning, reacting and fighting against any kind of extremism that could endanger this country. And exactly, due to our well-intended contribution to the country and its stability, to the development of democracy, exactly due to our engagement for defusing tensions and overcoming misunderstandings, we feel obliged to inform the members of the Islamic community in the country that our joint efforts in context of overcoming injustice of many decades, unfortunately, have not been successful. Such conclusion and such position expressed by the Islamic Religious Community should not be seen as “blackmail,” because this represents an appeal to solve problems that have appeared for many years. We, unjustly facing many problems, think that: – Seizing another’s property is robbery and plunder! – Selective attitude towards religious communities in context of returning nationalized property and donating attractive buildings and plots to certain religious communities means discrimination per se! – We remind of the problems concerning the Jeni Mosque in Bitola, as well as of the local situation in the village of Lazhec where for more than a century construction of a local mosque has not been allowed, although the village is multi-ethnic and multi-confessional having about the same number of local Christians and Moslems, in spite of the fact that the village has already two churches. By the way, UN agencies have been duly informed about the situation in the village of Lazhec; the UN sent their representative in the field to see personally the existing problems noting that the local problem must be solved. Let us also remind that the Islamic Religious Community has also lost its very old and very valuable mosques such as the Imaret Mosque and Haxhi Kasam Mosque in Ohrid; these mosques had been destroyed in the most brutal and vandal manner – by using dynamite; no compensation has ever been received for them. In the town of Ohrid, presently there is only one local mosque – the Ali Pasha Mosque; however, the reconstruction of this mosque has been impeded for reasons that are not clear to us. Distinct and very strange problem is seen concerning the Husamedin Pasha Mosque in the town of Shtip. This mosque was sold to the local parish of the Macedonian Orthodox Church by the Ministry of Finance. There were even attempts to transform this mosque into a local church. All of this is experienced and considered by us as very clear indicator of Islamophobia! And, yes, indeed. We are fully aware that Macedonia is a secular state, and we behave according to the principle of such a state. Let us note that the financial assistance from the state to the religious communities does not harm the secularism as such, and that such practice is also seen in many other Balkan and European states that are also of secular character. In this regard, Macedonia promotes evidently a unique model of secularism. But, in any case, we do not want and do not seek from the state, which we consider as ours, anything more that the state enables to the others, but we also do not accept anything less. If the basis of secularism involves equality and justice with expressed accent on human rights and freedoms, then it is such equality and justice that we want. Furthermore, we want to see the respect that we deserve; we want to see balanced approach; we want to see rules and regulations duly implemented; we do not want to bow our heads in front of such injustice. Is this blackmail? We are convinced that it is not; the confirmation for this is the tolerance, friendship, dialog and living together that remain our principle and our commitments. Consequently to what we have said, the Islamic Religious Community appeals to the state and government institutions to jointly initiate a constructive, effective, and sincere dialog without empty promises. We call at once, without any further delay, to start solving the many problems that have appeared over time.
Public Relations Department of the Islamic Religious Community[:]
Comments are closed.